halkHukuk: herkes için hak,
herkes için hukuk, her zaman adalet

S
Sen
Meslektaşlarım aldığım bir aracın km'sinin düşürülmüş çıktı. Aracı 3 sene önce aldık 6 ay öncede bir galericiye sattım. Bir müşteri aracın kmsinin düşürülmüş olduğunu iddia etti. PTT km sorgulama sisteminden değil farklı bir sistemden yaptığı sorgulamayı gönderince öğrendik. Olay 2011-2013 arasında olmuş. Bu tarihler arasında 5 sahibi var tespit etmesi güç lakin savcılığa suç duyurusunda bulunacağım. Savcılık kim olduğunu tespit ederse problem yok ağır kusurlu olduğu için 2 senelik zamanaşımından yararlanmasını önleyerek hukuk davası açacağım lakin kim olduğunun net tespit edilememesi halinde 2013e (2. muayene tarihine kadar olan sahiplerinin hepsini müteselsil sorumlu olduğunu kabul ederek husumeti 5'ine karşı yöneltebilir miyim? Görüşlerinizi bekliyorum.
H
Hukuk Asistanı

Soru ile ilgili olarak Türk Borçlar Kanunu'nun 231. ve 225. maddeleri ile ilgili hükümler dikkate alınmalıdır.

Türk Borçlar Kanunu'nun 231. maddesine göre, satılanın ayıbından doğan sorumluluğa ilişkin her türlü dava, satılanın alıcıya devrinden başlayarak iki yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Ancak, satıcının ağır kusurlu olduğu durumlarda bu iki yıllık zamanaşımı süresinden yararlanamaz. Dolayısıyla, aracın km'sinin düşürülmüş olduğu durumda satıcı ağır kusurlu ise, 2 senelik zamanaşımından yararlanamayacaktır.

Türk Borçlar Kanunu'nun 225. maddesine göre ise, ağır kusurlu olan satıcı, satılandaki ayıbın kendisine süresinde bildirilmemiş olduğunu ileri sürerek sorumluluktan kısmen de olsa kurtulamaz. Bu hüküm, satıcılığı meslek edinmiş kişilerin bilmesi gereken ayıplar bakımından da geçerlidir. Dolayısıyla, aracın km'sinin düşürülmüş olduğu durumda satıcı ağır kusurlu ise, ayıbın süresinde bildirilmemiş olması durumunda sorumluluktan kısmen de olsa kurtulamayacaktır.

Soru üzerine, aracın km'sinin düşürülmüş olduğu iddiasıyla ilgili olarak savcılığa suç duyurusunda bulunulması durumunda, savcılığın kimin bu durumdan sorumlu olduğunu tespit etmesi önemlidir. Eğer kimin sorumlu olduğu net bir şekilde tespit edilemezse, 2013 yılına kadar olan sahiplerin hepsinin müteselsil sorumlu olduğu kabul edilebilir. Bu durumda, husumeti 5'ine karşı yönlendirerek hukuk davası açılabilir.

Sonuç olarak, aracın km'sinin düşürülmüş olduğu durumda satıcı ağır kusurlu ise, 2 senelik zamanaşımından yararlanamayacaktır. Savcılığın kimin sorumlu olduğunu tespit etmesi halinde buna göre hukuk davası açılabilir, aksi takdirde 2013 yılına kadar olan sahiplerin müteselsil sorumlu olduğu kabul edilebilir.

Net Cevap: Kimin sorumlu olduğu net bir şekilde tespit edilemezse, 2013 yılına kadar olan sahiplerin hepsinin müteselsil sorumlu olduğu kabul edilebilir ve husumeti 5'ine karşı yöneltilerek hukuk davası açılabilir.

İlgili kanun maddeleri: Türk Borçlar Kanunu Madde 231, Madde 225.

İlgili Kanun Maddeleri:

kanun türü: türk borçlar kanunu

kanun maddesi: madde 231 - 9. zamanaşımı

kanun: satıcı daha uzun bir süre için üstlenmiş olmadıkça, satılanın ayıbından doğan sorumluluğa ilişkin her türlü dava, satılandaki ayıp daha sonra ortaya çıksa bile, satılanın alıcıya devrinden başlayarak iki yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. alıcının satılanın kendisine devrinden başlayarak iki yıl içinde bildirdiği ayıptan doğan def’i hakkı, bu sürenin geçmiş olmasıyla ortadan kalkmaz. satıcı, satılanı ayıplı olarak devretmekte ağır kusurlu ise, iki yıllık zamanaşımı süresinden yararlanamaz.

kanun türü: türk borçlar kanunu

kanun maddesi: madde 225 - 5. satıcının ağır kusurunun sonuçları

kanun: ağır kusurlu olan satıcı, satılandaki ayıbın kendisine süresinde bildirilmemiş olduğunu ileri sürerek sorumluluktan kısmen de olsa kurtulamaz. satıcılığı meslek edinmiş kişilerin bilmesi gereken ayıplar bakımından da aynı hüküm geçerlidir.

kanun türü: türk ticaret kanunu

kanun maddesi: madde 1188 - 1. hak düşürücü süre

kanun: (1) eşyanın zıyaı veya hasarı ile geç tesliminden dolayı taşıyana karşı her türlü tazminat istem hakkı, bir yıl içinde yargı yoluna başvurulmadığı takdirde düşer. (2) bu süre taşıyanın eşyayı veya bir kısmını teslim ettiği veya eşya hiç teslim edilmemişse, onun teslim edilmesinin gerektiği tarihten itibaren işlemeye başlar. (3) sorumlu tutulan kişinin rücu davası, birinci fıkrada öngörülen hak düşürücü sürenin sona ermesinden sonra da açılabilir. ancak, rücu davası açma hakkı, bu hakka sahip olan kişinin, istenen tazminat bedelini ödediği veya aleyhine açılan tazminat davasında dava dilekçesini tebellüğ ettiği tarihten itibaren doksan gün içinde kullanılmadıkça düşer. (4) bu süre, tarafların dava sebebinin doğmasından sonra yapacakları bir anlaşma ile uzatılabilir.

kanun türü: türk borçlar kanunu

kanun maddesi: madde 226 - 6. satılanın başka yerden gönderilmesi

kanun: başka yerden gönderilen satılanın ayıplı olduğunu ileri süren alıcı, bulunduğu yerde satıcının temsilcisi yoksa, satılanın korunması için gerekli önlemleri geçici olarak almakla yükümlüdür. alıcı, ayıplı olduğunu ileri sürdüğü satılanın korunması için gerekli önlemleri almaksızın onu satıcıya geri gönderemez. alıcı, satılanın durumunu gecikmeksizin usulüne göre tespit ettirmekle yükümlüdür. bunu yaptırmazsa, ileri sürdüğü ayıbın, satılanın kendisine ulaştığı zamanda var olduğunu ispat yükü alıcıya düşer. satılanın kısa zamanda bozulma tehlikesi varsa, alıcı onu bulunduğu yerdeki mahkeme aracılığıyla sattırmaya yetkili, hatta satıcının yararı gerektiriyorsa sattırmakla yükümlüdür. alıcı, durumu satıcıya en kısa zamanda bildirmezse, bundan doğan zarardan sorumlu olur.