halkHukuk: herkes için hak,
herkes için hukuk, her zaman adalet

S
Sen
işverenin meslek hastalığından sorumlu olmadığına dair karar bulabilir misin
H
Hukuk Asistanı

İşverenin meslek hastalığından sorumlu olup olmadığına dair karar, Türk Borçlar Kanunu'nun 66. maddesi ve Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 25. maddesi ile belirlenmektedir.

Türk Borçlar Kanunu'nun 66. maddesine göre, işveren, çalışanın kendisine verilen işi yaparken başkalarına verdiği zarardan sorumludur. Ancak, işverenin sorumluluğundan kurtulabilmesi için işçiyi seçerken, talimat verirken, gözetim ve denetimde bulunurken gerekli özeni gösterdiğini ispat etmesi gerekmektedir. Ayrıca, işletmenin çalışma düzeninin zararın doğmasını önlemeye elverişli olduğunu ispat etmedikçe, işletmenin faaliyetleri dolayısıyla sebep olunan zarardan da sorumludur.

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 25. maddesi ise işverenin haklı nedenle derhal fesih hakkını düzenlemektedir. Bu maddeye göre, işverenin iş sözleşmesini sağlık sebepleri, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller, zorlayıcı sebepler veya işçinin gözaltına alınması veya tutuklanması gibi belirli hallerde derhal feshetme hakkı bulunmaktadır.

Ancak, işverenin meslek hastalığından dolayı sorumluluğu, genellikle iş kazaları ve meslek hastalıklarıyla ilgili olarak Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yapılan değerlendirme sonucunda belirlenmektedir. İşveren, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini almakla yükümlüdür ancak meslek hastalığı durumunda doğrudan sorumluluğu bulunmayabilir.

Sonuç olarak, işverenin meslek hastalığından sorumlu olup olmadığına dair kesin bir karar, genellikle Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından verilen raporlar ve değerlendirmeler sonucunda ortaya çıkar. Dolayısıyla, işverenin meslek hastalığından sorumlu olup olmadığına dair net bir karar bulabilmek için ilgili kurumların raporlarına başvurmak gerekmektedir.

Net Cevap: İşverenin meslek hastalığından sorumlu olup olmadığına dair kesin karar, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından verilen raporlar ve değerlendirmeler sonucunda belirlenir. İlgili kanun maddeleri doğrudan işverenin meslek hastalığından sorumluluğunu düzenlemez.

İlgili Kanun Maddeleri:

kanun türü: türk borçlar kanunu

kanun maddesi: madde 66 - 1. adam çalıştıranın sorumluluğu

kanun: adam çalıştıran, çalışanın, kendisine verilen işin yapılması sırasında başkalarına verdiği zararı gidermekle yükümlüdür. adam çalıştıran, çalışanını seçerken, işiyle ilgili talimat verirken, gözetim ve denetimde bulunurken, zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat ederse, sorumlu olmaz.  bir işletmede adam çalıştıran, işletmenin çalışma düzeninin zararın doğmasını önlemeye elverişli olduğunu ispat etmedikçe, o işletmenin faaliyetleri dolayısıyla sebep olunan zararı gidermekle yükümlüdür. adam çalıştıran, ödediği tazminat için, zarar veren çalışana, ancak onun bizzat sorumlu olduğu ölçüde rücu hakkına sahiptir.

kanun türü: sosyal sigortalar ve genel sağlik sigortasi kanunu

kanun maddesi: madde 25 - işverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı

kanun: süresi belirli olsun veya olmasın işveren, aşağıda yazılı hallerde iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir:   i- sağlık sebepleri: a) işçinin kendi kastından veya derli toplu olmayan yaşayışından yahut içkiye düşkünlüğünden doğacak bir hastalığa yakalanması veya engelli hâle gelmesi durumunda, bu sebeple doğacak devamsızlığın ardı ardına üç iş günü veya bir ayda beş iş gününden fazla sürmesi. (*) b) işçinin tutulduğu hastalığın tedavi edilemeyecek nitelikte olduğu ve işyerinde çalışmasında sakınca bulunduğunun sağlık kurulunca saptanması durumunda. (a) alt bendinde sayılan sebepler dışında işçinin hastalık, kaza, doğum ve gebelik gibi hallerde işveren için iş sözleşmesini bildirimsiz fesih hakkı; belirtilen hallerin işçinin işyerindeki çalışma süresine göre 17 nci maddedeki bildirim sürelerini altı hafta aşmasından sonra doğar. doğum ve gebelik hallerinde bu süre 74 üncü maddedeki sürenin bitiminde başlar. ancak işçinin iş sözleşmesinin askıda kalması nedeniyle işine gidemediği süreler için ücret işlemez.  ii- ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri: a) iş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek, yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması. b) işçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarfetmesi veya davranışlarda bulunması, yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnadlarda bulunması. c) işçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması. d) işçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması.(**) e) işçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması. f) işçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi. g) işçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi. h) işçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi. ı) işçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması. iii- zorlayıcı sebepler:  işçiyi işyerinde bir haftadan fazla süre ile çalışmaktan alıkoyan zorlayıcı bir sebebin ortaya çıkması. iv- işçinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde devamsızlığın 17 nci maddedeki bildirim süresini aşması. işçi feshin yukarıdaki bentlerde öngörülen sebeplere uygun olmadığı iddiası ile 18, 20 ve 21 inci madde hükümleri çerçevesinde yargı yoluna başvurabilir. ______________________________________________________________ (*) 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı kanunun 1 inci maddesiyle, bu alt bentte  yer alan “veya sakatlığa uğraması halinde” ibaresi “yakalanması veya engelli hâle gelmesi durumunda”  şeklinde değiştirilmiştir. (**) 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı kanunun 32 nci maddesiyle, bu alt bentte yer alan “veya 84 üncü maddeye aykırı hareket etmesi” ibaresi “, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması” şeklinde değiştirilmiştir.

kanun türü: türk borçlar kanunu

kanun maddesi: madde 417 - 1. genel olarak

kanun: işveren, hizmet ilişkisinde işçinin kişiliğini korumak ve saygı göstermek ve işyerinde dürüstlük ilkelerine uygun bir düzeni sağlamakla, özellikle işçilerin psikolojik ve cinsel tacize uğramamaları ve bu tür tacizlere uğramış olanların daha fazla zarar görmemeleri için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür. işveren, işyerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak; işçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdür.  işverenin yukarıdaki hükümler dâhil, kanuna ve sözleşmeye aykırı davranışı nedeniyle işçinin ölümü, vücut bütünlüğünün zedelenmesi veya kişilik haklarının ihlaline bağlı zararların tazmini, sözleşmeye aykırılıktan doğan sorumluluk hükümlerine tabidir.

kanun türü: türk borçlar kanunu

kanun maddesi: madde 527 - ii. sorumluluk

kanun: vekâletsiz işgören, her türlü ihmalinden sorumludur. ancak, işgören bu işi, işsahibinin karşılaştığı zararı veya zarar tehlikesini gidermek üzere yapmışsa, sorumluluğu daha hafif olarak değerlendirilir. işgören, işsahibinin açıkça veya örtülü olarak yasaklamış olmasına karşın bu işi yapmışsa ve işsahibinin yasaklaması da hukuka veya ahlaka aykırı değilse, beklenmedik hâlden de sorumlu olur. ancak, işgören o işi yapmamış olsaydı bile, bu zararın beklenmedik hâl sonucunda gerçekleşeceğini ispat ederse sorumluluktan kurtulur.