halkHukuk: herkes için hak,
herkes için hukuk, her zaman adalet

S
Sen
kiracim 5. senesini tamamlamadan kira tespit davasi acabilir miyim?
H
Hukuk Asistanı

Kiracınızın beşinci senesini tamamlamadan kira tespit davası açabilirsiniz. Türk Borçlar Kanunu'nun ilgili maddelerine göre, kira bedelinin belirlenmesine ilişkin dava her zaman açılabilir.

Türk Borçlar Kanunu'nun 344. maddesine göre, tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır. Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir.

Dolayısıyla, kiracınızın beşinci senesini tamamlamadan kira tespit davası açabilir ve mahkemece kira bedelinin hakkaniyete uygun olarak belirlenmesini talep edebilirsiniz. Yeni kira döneminin başlangıcından en geç otuz gün önceki bir tarihte dava açmanız veya kiraya veren tarafından bu süre içinde kira bedelinin artırılacağına ilişkin olarak kiracıya yazılı bildirimde bulunulması durumunda, izleyen yeni kira dönemi sonuna kadar açılan dava neticesinde mahkemece belirlenecek kira bedeli, yeni kira döneminin başlangıcından itibaren kiracıyı bağlar.

Sonuç olarak, kiracınızın beşinci senesini tamamlamadan kira tespit davası açabilir ve kira bedelinin hakkaniyete uygun olarak belirlenmesini talep edebilirsiniz. Türk Borçlar Kanunu'nun ilgili maddeleri doğrultusunda, davanızın sonucunda mahkemece belirlenecek kira bedeli kiracıyı bağlayacaktır.

İlgili Kanun Maddeleri: TBK Madde 344 - Kira Bedelinin Belirlenmesi, TBK Madde 345 - Kira Bedelinin Belirlenmesine İlişkin Dava Süresi

İlgili Kanun Maddeleri:

kanun türü: türk borçlar kanunu

kanun maddesi: madde 345 - iii. dava açma süresi ve kararın etkisi

kanun: kira bedelinin belirlenmesine ilişkin dava her zaman açılabilir.  ancak, bu dava, yeni dönemin başlangıcından en geç otuz gün önceki bir tarihte açıldığı ya da kiraya veren tarafından bu süre içinde kira bedelinin artırılacağına ilişkin olarak kiracıya yazılı bildirimde bulunulmuş olması koşuluyla, izleyen yeni kira dönemi sonuna kadar açıldığı takdirde, mahkemece belirlenecek kira bedeli, bu yeni kira döneminin başlangıcından itibaren kiracıyı bağlar.  sözleşmede yeni kira döneminde kira bedelinin artırılacağına ilişkin bir hüküm varsa, yeni kira döneminin sonuna kadar açılacak davada mahkemece belirlenecek kira bedeli de, bu yeni dönemin başlangıcından itibaren geçerli olur.

kanun türü: türk borçlar kanunu

kanun maddesi: madde 355 - 5. yeniden kiralama yasağı

kanun: kiraya veren, gereksinim amacıyla kiralananın boşaltılmasını sağladığında, haklı sebep olmaksızın, kiralananı üç yıl geçmedikçe eski kiracısından başkasına kiralayamaz. yeniden inşa ve imar amacıyla boşaltılması sağlanan taşınmazlar, eski hâli ile, haklı sebep olmaksızın üç yıl geçmedikçe başkasına kiralanamaz. eski kiracının, yeniden inşa ve imarı gerçekleştirilen taşınmazları, yeni durumu ve yeni kira bedeli ile kiralama konusunda öncelik hakkı vardır. bu hakkın, kiraya verenin yapacağı yazılı bildirimi izleyen bir ay içinde kullanılması gerekir; bu öncelik hakkı sona erdirilmedikçe, taşınmaz üç yıl geçmeden başkasına kiralanamaz. kiraya veren, bu hükümlere aykırı davrandığı takdirde, eski kiracısına son kira yılında ödenmiş olan bir yıllık kira bedelinden az olmamak üzere tazminat ödemekle yükümlüdür.

kanun türü: türk borçlar kanunu

kanun maddesi: madde 352 - 2. kiracıdan kaynaklanan sebeplerle

kanun: kiracı, kiralananın teslim edilmesinden sonra, kiraya verene karşı, kiralananı belli bir tarihte boşaltmayı yazılı olarak üstlendiği hâlde boşaltmamışsa kiraya veren, kira sözleşmesini bu tarihten başlayarak bir ay içinde icraya başvurmak veya dava açmak suretiyle sona erdirebilir. kiracı, bir yıldan kısa süreli kira sözleşmelerinde kira süresi içinde; bir yıl ve daha uzun süreli kira sözleşmelerinde ise bir kira yılı veya bir kira yılını aşan süre içinde kira bedelini ödemediği için kendisine yazılı olarak iki haklı ihtarda bulunulmasına sebep olmuşsa kiraya veren, kira süresinin ve bir yıldan uzun süreli kiralarda ihtarların yapıldığı kira yılının bitiminden başlayarak bir ay içinde, dava yoluyla kira sözleşmesini sona erdirebilir. kiracının veya birlikte yaşadığı eşinin aynı ilçe veya belde belediye sınırları içinde oturmaya elverişli bir konutu bulunması durumunda kiraya veren, kira sözleşmesinin kurulması sırasında bunu bilmiyorsa, sözleşmenin bitiminden başlayarak bir ay içinde sözleşmeyi dava yoluyla sona erdirebilir.

kanun türü: türk borçlar kanunu

kanun maddesi: madde 344 - ii. belirlenmesi

kanun: tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır. taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir önceki kira yılının üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir. taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hâkim tarafından üretici fiyat endeksindeki artış oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenir. her beş yıldan sonraki kira yılında bu biçimde belirlenen kira bedeli, önceki fıkralarda yer alan ilkelere göre değiştirilebilir.  sözleşmede kira bedeli yabancı para olarak kararlaştırılmışsa, beş yıl geçmedikçe kira bedelinde değişiklik yapılamaz. ancak, bu kanunun, “aşırı ifa güçlüğü” başlıklı 138 inci maddesi hükmü saklıdır. beş yıl geçtikten sonra kira bedelinin belirlenmesinde, yabancı paranın değerindeki değişiklikler de göz önünde tutularak üçüncü fıkra hükmü uygulanır.