halkHukuk: herkes için hak,
herkes için hukuk, her zaman adalet

S
Sen
Muris Babamın üzerine kayıtlı iki adet orta ölçekli şirketinin; üzerine kayıtlı malları nasıl öğrenebilirim?
H
Hukuk Asistanı

Muris Babanızın üzerine kayıtlı olan orta ölçekli şirketlerin ve bu şirketlerin üzerine kayıtlı mallarının detaylı bilgilerine erişme hakkınız bulunmaktadır. Bu hakkınız, Türk Ticaret Kanunu'nun ilgili maddeleri doğrultusunda korunmaktadır.

Türk Ticaret Kanunu'nun 437. maddesi gereği, şirketin finansal tabloları, konsolide finansal tabloları, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve kâr dağıtım önerisi gibi belgeler pay sahiplerinin incelemesine hazır bulundurulmalıdır. Her pay sahibi, bu belgeleri inceleyebilir ve gideri şirkete ait olmak üzere gelir tablosuyla bilançonun bir suretini isteyebilir. Ayrıca, genel kurulda yönetim kurulundan şirketin işleri hakkında bilgi talep edilebilir.

Türk Ticaret Kanunu'nun 200. maddesi de hâkim şirketin her pay sahibinin, bağlı şirketlerin finansal durumu ve malvarlığı ile ilgili durumları hakkında bilgi alma hakkını düzenlemektedir. Pay sahipleri, bağlı şirketlerin faaliyetleri, ilişkileri, yaptıkları işlemler ve bu işlemlerin sonuçları hakkında özenli, gerçeği aynen ve dürüstçe yansıtan bilgi talep edebilirler.

Dolayısıyla, Muris Babanızın üzerine kayıtlı olan orta ölçekli şirketlerin ve bu şirketlerin üzerine kayıtlı mallarının detaylı bilgilerini öğrenmek için ilgili şirketlerin finansal belgelerini incelemek, genel kurulda bilgi talep etmek ve hâkim şirketten bağlı şirketlerle ilgili bilgi istemek hakkınız bulunmaktadır. Şirketin ticari defterleri ve yazışmaları da pay sahibinin sorularını ilgilendiren kısımların incelenmesine izin verilebilir.

Sonuç olarak, Muris Babanızın üzerine kayıtlı olan şirketlerin ve bu şirketlerin malvarlığı hakkında bilgi edinmek için ilgili kanun maddeleri çerçevesinde şirket belgelerini inceleyebilir, genel kurulda bilgi talep edebilir ve hâkim şirketten gerekli bilgileri isteyebilirsiniz.

Net Cevap: Muris Babanızın üzerine kayıtlı olan orta ölçekli şirketlerin ve bu şirketlerin üzerine kayıtlı mallarının detaylı bilgilerini öğrenmek için ilgili şirketlerin finansal belgelerini inceleyebilir, genel kurulda bilgi talep edebilir ve hâkim şirketten gerekli bilgileri isteyebilirsiniz.

İlgili Kanun Maddeleri: TTK 437. - TTK 200.

İlgili Kanun Maddeleri:

kanun türü: türk ticaret kanunu

kanun maddesi: madde 200 - vi - bağlı şirketler hakkında bilgi alma

kanun: (1) hâkim şirketin her pay sahibi genel kurulda, bağlı şirketlerin finansal ve malvarlığıyla ilgili durumları ile hesap sonuçları, hâkim şirketin bağlı şirketlerle, bağlı şirketlerin birbirleriyle, hâkim ve bağlı şirketlerin pay sahipleri, yöneticileri ve bunların yakınlarıyla ilişkileri, yaptıkları işlemler ve bunların sonuçları hakkında, özenli, gerçeği aynen ve dürüstçe yansıtan hesap verme ilkelerine uygun, doyurucu bilgi verilmesini isteyebilir.

kanun türü: türk ticaret kanunu

kanun maddesi: madde 596 - 2. miras, eşler arasındaki mal rejimi ve icra

kanun: (1) esas sermaye payının, miras, eşler arasındaki mal rejimine ilişkin hükümler veya icra yoluyla geçmesi hâllerinde, tüm haklar ve borçlar, genel kurulun onayına gerek olmaksızın, esas sermaye payını iktisap eden kişiye geçer. (2) şirket, iktisabın öğrenilmesinden itibaren üç ay içinde esas sermaye payının geçtiği kişiyi onaylamayı reddedebilir. bunun için, şirketin, payları kendi veya ortağı ya da kendisi tarafından gösterilen üçüncü bir kişi hesabına, gerçek değeri üzerinden devralmayı, payın geçtiği kişiye önermesi şarttır. (3) red kararı, devrin gerçekleştiği günden itibaren geçerli olmak üzere geriye etkilidir. red, bu konudaki kararın verilmesine kadar geçen süre içinde alınan genel kurul kararlarının geçerliliğini etkilemez. (4) şirket, üç ay içinde esas sermaye payının geçişini açıkça ve yazılı olarak reddetmemişse onayını vermiş sayılır.

kanun türü: türk ticaret kanunu

kanun maddesi: madde 437 - iv - bilgi alma ve inceleme hakkı

kanun: (1) finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve yönetim kurulunun kâr dağıtım önerisi, genel kurulun toplantısından en az onbeş gün önce, şirketin merkez ve şubelerinde, pay sahiplerinin incelemesine hazır bulundurulur. bunlardan finansal tablolar ve konsolide tablolar bir yıl süre ile merkezde ve şubelerde pay sahiplerinin bilgi edinmelerine açık tutulur. her pay sahibi, gideri şirkete ait olmak üzere gelir tablosuyla bilançonun bir suretini isteyebilir. (2) pay sahibi genel kurulda, yönetim kurulundan, şirketin işleri; denetçilerden denetimin yapılma şekli ve sonuçları hakkında bilgi isteyebilir. bilgi verme yükümü, 200 üncü madde çerçevesinde şirketin bağlı şirketlerini de kapsar. verilecek bilgiler, hesap verme ve dürüstlük ilkeleri bakımından özenli ve gerçeğe uygun olmalıdır. pay sahiplerinden herhangi birine bu sıfatı dolayısıyla genel kurul dışında bir konuda bilgi verilmişse, diğer bir pay sahibinin istemde bulunması üzerine, aynı bilgi, gündemle ilgili olmasa da aynı kapsam ve ayrıntıda verilir. bu hâlde yönetim kurulu bu maddenin üçüncü fıkrasına dayanamaz. (3) bilgi verilmesi, sadece, istenilen bilgi verildiği takdirde şirket sırlarının açıklanacağı veya korunması gereken diğer şirket menfaatlerinin tehlikeye girebileceği gerekçesi ile reddedilebilir.  (4) şirketin ticari defterleriyle yazışmalarının, pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının incelenebilmesi için, genel kurulun açık izni veya yönetim kurulunun bu hususta kararı gerekir. izin alındığı takdirde inceleme bir uzman aracılığıyla da yapılabilir. (5) bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibi, reddi izleyen on gün içinde, diğer hâllerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. başvuru basit yargılama usulüne göre incelenir. mahkeme kararı, bilginin genel kurul dışında verilmesi talimatını ve bunun şeklini de içerebilir. mahkeme kararı kesindir. (6) bilgi alma ve inceleme hakkı, esas sözleşmeyle ve şirket organlarından birinin kararıyla kaldırılamaz ve sınırlandırılamaz.

kanun türü: türk ticaret kanunu

kanun maddesi: madde 494 - b) hükümleri

kanun: (1) devir için gerekli olan onay verilmediği sürece, payların mülkiyeti ve paylara bağlı tüm haklar devredende kalır.  (2) payların miras, mirasın paylaşımı, eşler arasındaki mal rejimi hükümleri veya cebrî icra gereği iktisap edilmeleri hâlinde, bunların mülkiyeti ve bunlardan kaynaklanan malvarlığına ilişkin haklar derhâl; genel kurula katılma haklarıyla oy hakları ise ancak şirketin onayı ile birlikte devralana geçer. (3) şirket, onaylamaya ilişkin istemi, aldığı tarihten itibaren en geç üç ay içinde reddetmemişse veya ret haksızsa, onay verilmiş sayılır.